İrsaliyenin Faturadan Farkı Nedir, Hangi Durumlarda Kesilir?

Ticari hayatta irsaliye ve fatura birbirine en çok karıştırılan iki kavramdır. Faturalar, satılan ürün veya yapılan hizmet karşılığında müşteriye verilen ticari bir değer taşıyan belgelerdir. İrsaliye ise, satılmış ya da satılacak bir malın aynı işletmeye ait olan ya da olmayan iki adres arasında nakledilirken bu naklin; malın konusu, birimi ve malın kime ait olduğu bilgileri ile birlikte kayıt altına alındığı belgedir. Temelde birbirlerinden farklı olan bu iki kavram kullanım amaçları ve şekilleri bakımından birbirinden ayrılır. Sıklıkla sorulan sorulardan biri de sevk irsaliyesinin fatura yerine kullanılıp kullanılmayacağıdır. Fatura üzerinde yer alan tüm bilgiler irsaliye belgesi üzerinde bulunmadığından sevk irsaliyesi fatura yerine kullanılamaz. Geçmişte kağıt ortamında düzenlenen irsaliye belgesi, günümüzde tıpkı E-Fatura sisteminde olduğu gibi E-İrsaliye adı ile dijital ortamdan yürütülmektedir.

İrsaliye ve fatura arasındaki farklara değindiğimiz yazımızı okuyabilirsiniz.

İrsaliye Nedir?

Bir işletmenin bir miktar ürününün satımını gerçekleştirmek için o ürünlerin başka adreslere taşınmasına ihtiyacı olduğu durumlarda taşınma işlemlerine ait tarih, teslim alanın adı, adres gibi bilgilerin işlendiği bir belge çıkartması gerekir. İrsaliye, bu bilgilerin yazılı olduğu bir belgedir. İrsaliyeler ürünün satışının tamamlanmasının ardından verilmelidir. Herhangi bir ürünün satışının yapılmasının ardından o ürünün istenen adrese teslim edilebilmesi için sevk irsaliyesi düzenlemesi gerekir. Satıcı, ürünün depodan çıkarıldığının ve istenilen adrese teslim edildiğinin kanıtı olarak hazırlamış olduğu irsaliye belgesini imzalar. Ürünü teslim alan taraf ise düzenlenen irsaliyeyi ürünün teslim alındığına dair kanıtı olarak imzalar. Belgenin imzalanmaması ürünün teslim alınmadığını gösterir. Günümüzde yaşanan teknolojik gelişmeler, kağıt üzerinde düzenlenen irsaliye belgesini elektronik ortama taşımıştır. E-İrsaliye adı verilen bu dönüşüm ile irsaliye süreçleri elektronik ortamdan kolayca gerçekleştirilebilir hale gelmiştir. E-İrsaliye, formatı ve kapsamı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenmiş ve Vergi Usul Kanunu ile yürürlüğe girmiş bir uygulamadır ve ticari faaliyetlerde bulunan işletmelerin E-İrsaliye uygulamasına geçmesi oldukça avantajlıdır.

İrsaliyenin Faturadan Farkları Nelerdir?

Ticari bir değeri olan her işlemin faturalandırılması zorunludur. Sevk irsaliyesi ise malın taşınma durumlarında oluşturulan bir belgedir. Kısacası; sevk irsaliyesi ürünün bir adresten farklı bir adrese taşınma işlemi için satıcı firma tarafından düzenlenirken fatura o ürünün direkt olarak satışı için düzenlenir.  Ticari işlemlerde sıklıkla kullanılan bu iki işlem bazı noktalarda birbirine benzese de temelde son derece farklıdır. Peki, irsaliyenin faturadan farkları nelerdir? Sevk irsaliyesi ile ürünün faturası arasındaki en temel fark; faturanın üzerinde malın satış tarihi, ödeme tutarı gibi ürünün satışıyla ilgili bilgilerin yer almasıdır. Faturada bulunan bu bilgiler sevk irsaliyesinde yer almadığı için irsaliye fatura yerine geçemez. Bu nedenle bir ürün satışında sevk sırasında herhangi bir olumsuzluğun yaşanmaması için sevk irsaliyesinin yanında faturanın da hazırlanması ve alıcıya ulaştırılması gerekir. 

İrsaliye Hangi Durumlarda Kesilir?

Ticari hayatta işletmeler gerek müşterilerine gerekse kendi şubelerine mal sevkiyatı yapmaktadır. Bu nedenle mal sevkiyatı açısından sevk irsaliyesi ve taşıma irsaliyesinin hangi durumlarda ve nasıl oluşturulacağı son derece önemlidir.

213 Sayılı Vergi Usul Kanununun (VUK) 230/5. Maddesinde faturada bulunması gereken bilgiler sayılmış olup satılan malların teslim tarihi ve irsaliye numarasının ( Malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması ve taşıttırılması halinde alıcının, taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlemesi ve taşıtta bulundurulması şarttır.) bulunmasının zorunlu olduğu belirtilmiştir. Satılan mal satıcı tarafından taşınırsa; sevk irsaliyesi satıcı tarafından, alıcı tarafından taşınması halinde de alıcı tarafından düzenlenir. Sevk irsaliyesi en az üç nüsha olarak düzenlenir ve iki nüshası mutlaka malı taşıyan taşıtta bulundurulur.

Şimdi, Turkcell E-İrsaliye uygulaması ile irsaliye süreçlerinizi dijital ortama taşımanın tam zamanı! Turkcell’in sunduğu gelişmiş dijital altyapı desteği ile İrsaliye işlemlerinizi herhangi bir ek veriye ihtiyaç duymadan büyük zaman ve maliyet kayıplarının önüne geçerek güvenle kullanabilirsiniz. Tüm bunlar ve daha fazlası için Turkcellesirket.com adresini ziyaret ederek ya da 0850 277 77 72 numaralı çağrı merkezinden bize ulaşarak E-İrsaliye süreçleri hakkında detaylı bilgi alabilir ve hemen kullanmaya başlayabilirsiniz.